Cobh – waar de zee verhalen fluistert.

. Na een ontspannen, nou ja ontspannen is een groot woord met die smalle en bochtige wegen, rit langs de zuidkust van Ierland komen we aan in Cobh. Het kleurrijke havenstadje ligt tegen de heuvel geplakt, met uitzicht op een van de grootste natuurlijke havens ter wereld. Hier hangt geschiedenis in de lucht.

In 1912 ligt de Titanic pal aan de kade van Cobh — toen nog Queenstown geheten. Dit is haar allerlaatste aanleghaven. 123 passagiers stappen hier op. Tijdens de Titanic Experience in het oude White Star Line-kantoor krijgen we een ticket op naam van een echte reiziger. Meteen worden we meegezogen in het verhaal.

De verschillen tussen de klassen zijn schrijnend. Een eerste klas-ticket zou vandaag zo’n 70.000 dollar kosten, een derde klas-ticket 700. De luxe en het vooruitzicht op een beter leven voor sommigen; de hoop en onzekerheid voor anderen. Hier aan de kade wordt het voelbaar.

Cobh is niet zomaar een stadje. Eeuwenlang vertrekken hier schepen vol Ierse emigranten, op zoek naar een toekomst elders. Deze haven is een poort naar de wereld en een afscheidsplek vol tranen, dromen en onbekende bestemmingen.

Na het museum klimmen we omhoog naar de imposante St. Colman’s Cathedral. Van binnen is het stil en indrukwekkend, van buiten heb je een weids uitzicht over de haven. Daarna slenteren we langs de beroemde Deck of Cards een bonte rij huizen die in een schuine lijn omhoogloopt als een schilderij.

In het park klinkt muziek uit de muziektent. Kinderen rennen over het gras, mensen lachen, drinken koffie of Guinness luisteren en zingen mee. Het is gezellig druk. Cobh leeft, toen, en nu.

Veel mensen denken dat de Titanic een  route langs Spitsbergen nam. Juist?

De Titanic voer geen noordelijke route, zoals soms wordt gedacht. Geen omweg langs Spitsbergen of poolijs — ze volgde de gebruikelijke trans-Atlantische route van Southampton naar New York, via Cherbourg en Queenstown (nu Cobh).

Maar in het voorjaar van 1912 gebeurt iets zeldzaams: een ongewoon groot aantal ijsbergen breekt los van Groenlandse gletsjers en drijft via de Labradorstroom veel zuidelijker dan normaal. Zo ver zelfs, dat ze precies op de drukbevaren scheepsroutes terechtkomen.

En dus was het geen roekeloosheid, geen bizarre routekeuze — maar pure pech. De Titanic voer op volle snelheid, zoals gebruikelijk, en liep een drijvende kolos van ijs tegen het lijf, op een plek waar dat in andere jaren waarschijnlijk geen probleem was geweest.

Een ramp, geboren uit routine én toeval.