lopen - koken - camper
lekkerLopen-pelgrimwandelcoach-passies- lekkerLopenTV
Nooit te oud om te………
Lief heeft een afspraak in een gedeelte van Arnhem waar ik nog nooit geweest ben. Mooi moment om daar eens verandering in aan te brengen. We rijden er heen, zij gaat naar haar afspraak en ik ga de buurt eens verkennen. Tweehonderd meter vanwaar ik geparkeerd heb begint al een natuur gebied, de Rosandepolder. Wat een verrassend gebied, zo dicht bij het centrum van Arnhem.
Historie
Dit gebied zijn de uiterwaarden van de Nederrijn. Het eerste water dat ik tegenkom ligt rondom met woonboten. Je kan het slechter treffen. De uiterwaarden werden in de voorgaande eeuwen op verschillende manieren gebruikt. De rivier liep hier door steeds wisselende geulen en liet een lekkere vette klei achter. Goed voor mooie grazige weilanden maar natuurlijk ook goed materiaal om stenen van te bakken.
Het lijkt erop dat de rivier nu wat getemd is en wel door een zomerdijk waar ik nu op loop. Zo beetje eens in de vijf jaar schijnt dit gebied onder water te staan en is dan niet beloopbaar. De naam dankt dit gebied aan het nu helaas verdwenen kasteel Rosande.
Het eerst werd het huis vermeld toen Gosewijn van Rijsande de eigenaar was. Het kasteel was vaak middelpunt van strijd,vernield maar werd altijd toch weer opgebouwd. Het lijkt wel een soort werkverschaffing. Denk je net klaar te zijn komt er weer zo’n jaloerse ridder die denkt, mooi huisje dat moet ik maar eens gaan veroveren. Dat veroveren was niet zo makkelijk dus weer een hoop ellende en maar weer opnieuw beginnen met herbouwen. Een tijdje gaat het goed maar dan in 1515 brandt het af. Nu moet het helemaal vanaf de fundering opgebouwd worden. Ook in die tijd gebeurde het al, meneer en mevrouw vonden het kasteel niet meer comfortabel en wat moet je anders met je geld doen? In 1538 werd het gewoon afgebroken en weer modern opgebouwd.
Zo gaat het een tijdje goed maar in 1772 werd het kasteel door Franse troepen verwoest, toen was men het zat, het gebouw werd gesloopt en is nooit meer opgebouwd.
Er lopen hier ook nog twee rood/witte routes en een klompenpad doorheen.
Zo zie je maar weer, nog geen twintig km van mijn huis vandaan zo’n mooi plekje dat ik niet kende. Nooit te oud om…………
Warme groet en een glimlach en tot het volgende blog.
Dit delen:
Het gevoel van
Het is bewolkt en dus is het grijs als ik naar buiten kijk. Tijd om eens wat op te ruimen. Er ligt nog een wat oudere maar wel top laptop die leeg gehaald moet worden. Een Windows update en dan kan hij door naar kleinzoon. Dat leeghalen schiet dus niet echt op. Ik kom natuurlijk van alles tegen. Foto’s van gebeurtenissen die ik allang vergeten ben en ik denk geregeld, o ja dat was toen. Het kost wat tijd zo’n opruiming maar het is zeker geen verloren tijd.
Ondertussen heb ik overleg met mijn lief. Wat zullen we eten, iedere dag weer een vraag die opkomt. Dat is niet iets van deze tijd dat was vroeger ook zo. Heeeeel lang geleden was er een radioprogramma, het heette “moeders wil is wet” of zoals kinderen vaak zeiden, “moeders bil in bed”. Daarin zat de rubriek, wat zullen we eten vandaag. De ouderen onder ons zullen het nog wel kennen. Dan vertelde de groenteman wat er die dag gegeten kon worden.
Nu zat ik net op dat moment een oud blogje te lezen dat over Hongarije ging. We waren in het stadje Eger. Het is een stadje met zeker 200 bodega’s. Op een plein omringd door wijnhuizen staan overal grote vuurplaatsen met tripots. Eromheen jonge mensen die gezellig wat zitten te drinken en met elkaar in grote gietijzeren pannen goulash aan het maken zijn. Bij een van de vuren krijgen we een bordje aangeboden met deze goulash. Zo, dat is echt super lekker. Het is heel eenvoudig te maken en dat ga ik vandaag ook doen.
Hier het recept, alleen niet klaar gemaakt op het open vuur maar in de pressure(hoge druk) pan.
* 500 gram rundvlees
* 1 puntpaprika
* 1 grote ui
* 1 winterwortel
* 2 aardappelen
* 2 grote tenen knoflook
* 4 roma tomaten
* 2 theelepels paprikapoeder
* een derde tube goulash pasta
Snijd het vlees in grote stukken, Maak de groenten schoon en snijd deze in grove stukken. Bak het vlees aan en doe de gesneden groenten, paprikapoeder en de wijn erbij. Onder druk brengen en 45 minuten op lage warmtebron laten staan. Heb je geen pressurepan, gebruik dan een braadpan en laat alles 2 uur sudderen.
Nu met het oog op de hoge energie prijzen doe ik het iets anders. Ik laat de pan maar 15 minuten op de lage warmtebron staan, open de pan en giet de inhoud over in een gietijzeren pan. Deze zet ik een uurtje of vier onder een soort grote theemuts die mijn lief heeft gemaakt. Het vlees gaart goed door. Een soort slowcooking eigenlijk. Heb je niet zo’n muts dan kun je de pan ook inpakken in een theedoek en onder je dekbed plaatsen.
Het geheim van dit recept is eigenlijk wel de speciale pasta ik die er als laatste ingrediënt in doe. Gulyáskrém. Hij is er in een milde en een pittige variant. Ik kies meestal de pittige. Er zullen vast wel winkels zijn waar het te koop is maar ik bestel het bij de Smaak van Hongarije, een webshop. (Deze vermelding is niet gesponsord). Wil je een kijkje nemen op deze smaak van Hongarije webshop, tit dan op de tube.
Warme groet en een glimlach
Dit delen:
Kasteel Hammershus
Energiek loop ik het oplopende pad op naar kasteel Hammershus. Nou ja kasteel is een beetje veel gezegd. Het is een grote ruïne. Zo groot dat het de grootste kasteelruïne van Noord-Europa is. Het zandpad gaat over in een grof stenen pad. Grote gladde stenen en niet neergelegd om je aangenaam te laten lopen. De ruïne ligt op een strategische plek. Het is vandaag helder weer en het Zweedse vasteland is duidelijk te zien. Op deze plek, een groot, redelijk effen plateau is in 1255 begonnen met de bouw van een enorm kasteel. Eigenlijk is het een grote verbouwing want op deze plek stond al een oppidum (vluchtburcht). Deze bevond zich op een hoog gelegen plaats zodat het een natuurlijke verdediging was.
Nu vraag je je misschien af welke koning of ridder bouwt hier een kasteel. Geen van beiden, het was de aartsbisschop van Lund, Jacob Erlandsen. Hij was van 1254 tot 1274 de kerkelijk leider van een groot gebied. Deze Jacob liet dus dit immense kasteel bouwen.
De ruïne is vrij toegankelijk en ik loop wat rond en laat alles een beetje op mij inwerken. Ik neem plaats op een rotsblok en heb zicht op de Baltische zee. Ik sluit mijn ogen. In plaats van duisternis zie ik achter mijn ogen beelden van een andere tijd.
Het is het jaar 1254. De 87 bewoners van de vluchtburcht zien een grote stoet van ossenwagens zwaar beladen met grote kisten, ezels met aan beide kanten uitpuilende zakken. Ruiters te paard en daar achteraan voetvolk. Mannen, vrouwen en kinderen, gekleed in ruim vallende lompen en de meeste blootsvoets. Op de rug van de vrouwen baby’s en krijsende peuters. Dit is het gevolg van de man die hoog op een zwarte hengst zit. Het is de 34 jarige aartsbisschop Jacob Erlandsen. Het is zo imponerend dat de vrouwen die dit gezelschap naar boven zien komen hun kleinste kinderen beetpakken en zich terug trekken in kleine hutjes binnen de muren van de burcht. De metropoliet komt waardig van zijn paard en richt zich tot de angstige bewoners.
Ik ben de aartsbisschop van Lund en dus eigenaar van deze burcht. Ik maak van deze plek mijn residentie. En zo veranderde het rustige leven in de vluchtburcht in een ware heksenketel. Ook in die tijd ging het snel in het rond dat Jacob zich hier wilde vestigen. Uit alle windstreken kwamen ambachtslieden, handelaren en gelukzoekers naar deze plek toe. Het werd te klein. Jacob wil verbouwen en daar kom ik in beeld, Aslaug Ibsen, bouwmeester. Ik werd ontboden bij Jacob.
Heer Ibsen, ik wil dat u op deze plek het grootste kasteel van heel Noord-Europa gaat bouwen. dit hier is mij veel te klein. Ik vertrek nu naar de paus in Rome en als ik over drie jaar terugkom moet het klaar zijn.
Maar Monseigneur, drie jaar en zo een kolossaal bouwwerk, waar haal ik de mensen vandaan om het uit te voeren (ook toen al personeelstekort).
Vorder ze in naam van het katholicisme. De mensen zullen in de rij staan om voor mij te werken.
En zo begint voor mij een periode van werken en nog eens werken. De mensen staan inderdaad in de rij om mee te helpen en weten totaal niet wat ze te wachten staat. Grote stukken graniet hier van het eiland moeten verwerkt worden tot bouwstenen. Honderden arbeiders lopen af en aan, sjouwen, metselen. Velen overleven dit zware werk niet en alles in naam van die Ene. Het is niet alleen kommer en kwel. De bedrijvigheid heeft ook wel wat. Tussen al het werk door zijn er ook feesten waar het plaatselijke bier rijkelijk vloeit en in die drie jaar worden er een recordaantal kinderen geboren. Het wordt een prachtig kasteel en is na die drie jaar zo goed als af.
De beelden achter mijn ogen vervagen wat en ik hoor wapengekletter. Wat? Een opstand? Ik open mijn ogen en zie een aantal verklede kinderen met zwaarden elkaar bevechten. Ik ben weer terug in de werkelijkheid.
Aartsbisschop Jacob Erlandsen heeft niet zo lang van zijn kasteel mogen genieten. In 1274 overleed hij op het toen nog Deense Rügen, waarschijnlijk vermoord.
Dit delen:
Bornholm, het kustpad
Het is 17° en windkracht 5 en het mottert. Dan ben je wel verplicht om het kustpad te gaan lopen. We nemen iedere dag een duik in de zee maar vandaag maar even niet. Hoge golven. Het is trouwens wel heerlijk, zwemmen in zee. Deze zee is ook niet zo zout. Het water wordt wel iedere dag kouder.
Iedere morgen zie je vooral zilveruitjes die gekleed in een ochtendjas of speciale handdoek jurk naar het strand lopen de steiger op. De ochtendjas of badjurk gaat uit, trapje af en het koude water in. Wij doen lekker mee. Het is wel elke dag, vinden we dit nu prettig? We moeten ons er echt toe zetten maar het is toch lekkerrrrr. De mok koffie met een plakje nog uit Nederland meegebrachte gemberkoek smaakt dan extra lekker.
Later op de dag komen de jongeren vooral met kleine kinderen om te zwemmen en van het strand te genieten.
Maar vandaag dus niet. Vandaag gaan we het kustpad lopen.
De route begint direct bij de camping. Het eerste stuk gaat over een verhard kronkelig weggetje de hoogte in. Omkijkend heb ik een mooi zicht op Sandvig en op de steiger waarvandaan we de zee in gaan. Het is niet heen en weer, heen en weer zoals het mooie lied over de veerman van Drs. P maar op en neer en op en neer, een stuk naar boven en dan weer naar beneden. Na zo’n twaalfhonderd meter staat daar dan een vuurtoren en hier gaat het verharde pad over in een pad van zand en keien.
Een stukje voorbij de vuurtoren staat nog een middeleeuwse kapelruïne. Het is de Salomonskapel. Hij ligt aan de voet van een 50 meter hoog rotsplateau. De kapel diende als godshuis voor de toen nog vele handelaren en vissers. Van eind augustus tot begin oktober was er toen een haringmarkt. Iets verderop was een haventje waar alle schepen aanmeerden. In die tijd was er ook nog een bron. Deze werd als heilig beschouwd en veel pelgrims kwamen daar naartoe om het water te drinken, wat te bidden en om genezen te worden. Na 1536, de reformatie was het over met de pret. De bron en kerkje werden niet meer gebruikt. Jammer na zo’n driehonderd jaar.
We lopen verder en klimmen over grote stukken steen en genieten van de prachtige omgeving. Er staan zelfs wat appel en perenbomen. Groepen bomen die door de aanhoudende wind met hun kruin de kant van het land opkijken. We krijgen zicht op het beroemde Hammershus Castle. Gebouwd van Bornholmsgraniet. Het schijnt de grootste kasteel ruïne van Europa te zijn. Ik ben er nog niet geweest maar zie het nu op afstand liggen. Misschien moet ik er toch nog eens een kijkje nemen. Uiteindelijk komen we bij een haventje en doen ons tegoed aan voor mijn lief thee en voor mij een cortado en beiden met een heerlijk stuk notentaart. Je zal het maar verdiend hebben.
Met een wat vol gevoel na de notentaart lopen we verder over het kustpad dat hier de kust verlaat. We lopen door een bos en komen uit bij een meer. Aan de linkerkant omgeven door een massief en de andere kant door bos. Vanaf het massief zijn kabels naar beneden getrokken. Het is de bedoeling dat je vanaf het massief aan een katrol naar beneden rolt en dan bijna beneden in het water stuitert. Ik heb zo’n vermoeden dat ik dat niet ga doen. Het vermoeden verandert in een zekerheid, dit ga ik niet proberen. Voor mij als toeschouwer is het wel een spectaculair gezicht hoe de een na de ander naar beneden komt. Het is de bedoeling dat je de benen gestrekt vooruit houdt, dan kom je alleen met je billen op het water. Doe je dit niet dan stuiter je alle kanten op. Je kunt het zien in het onderstaand filmpje. De jongen valt plat een paar keer op het water, zijn rug en armen zijn vuurrood maar als ik vraag hoe het gaat antwoord hij, o goed hoor, niets aan de hand en vertrekt weer naar boven om het nog een keer te doen.
Het begint weer eens te regenen. Capuchon op. Het is net als met de was ophangen, doe je dat dan begint het te regenen. Capuchon op en het wordt weer droog. We lopen verder langs het meer en na bijna 7km zijn we weer bij Sprintertje. Hij heeft een heerlijk koel Bornholms biertje voor ons koud staan.
Dit delen:
Bornholm aflevering 2
De wind blaast door de spleten van mijn fietshelm. Op de Trotter fiets ik door het glooiende land. Veel landbouw hier, het heeft wel wat weg van Texel. De akkers staan vol met een prachtig geel gewas. Het lijkt wel een soort vlas maar ik ben er nog niet achter wat het precies is. We stoppen om er een foto van te maken maar door een slootje ervoor kunnen wij er moeilijk bijkomen. Er zijn ook geen mensen in de buurt om het te vragen, het is hier wat dat betreft een stuk stiller dan in ons drukke landje.
We zijn op weg naar een kerk. De mensen op Bornholm zijn overwegend protestants maar deze kerk heeft toch een duidelijke katholieke naam. Hij heet de church of St James oftewel de kerk van de apostel Jacobus of in het Spaans Santiago. Zou er hier vandaan ook een camino de Santiago lopen. In Sassnitz zag ik wel het bekende Santiago teken. We gaan het onderzoeken.
We fietsen een heuvel over en zien in de verte een paar witte huisjes met daar ergens in het midden een wit kerkje. Dat moet hem zijn. De kerk is ommuurd en afgesloten met rode hekjes. Achter het hek bevindt zich een keurig onderhouden kerkhof. Nergens een Santiago teken te bekennen.
Het hek gaat piepend open. We gaan naar binnen en lopen door het diepe grind naar de ingang van de kerk. De geesten in hun graven horen je in ieder geval aankomen. Het is geen middernacht bij volle maan dus we hebben niets te vrezen.
De kerkdeur is niet op slot. We gaan naar binnen. Dit is geen katholieke kerk. Het is duidelijk een protestantse. Geen franjes, goud en een kruisweg maar kaal en sober. Aan de borden met daarop de namen van de gewezen dominees is te zien dat het al heel lang geen katholieke kerk meer is. Het enige dat herinnert aan de apostel Jacobus is een afbeelding van een Jacobsschelp op een houten wandschildering.
Ik was eigenlijk wel nieuwsgierig naar wanneer de ommekeer is gekomen.
In de 10e en 11e eeuw werden steeds meer Deense leiders christen, vaak omdat dat politiek beter uitkwam. Ook huwelijken van Vikingen in Engeland en Normandië met christelijke vrouwen maakten dat de nieuwe religie in Denemarken meer en meer ingang vond. Onder koning Kanoet IV (bijgenaamd Knoet de heilige) was het land al grotendeels Rooms.
Het langst hield het heidendom op het Deense eiland Bornholm stand maar op een gegeven moment konden zij er ook niet meer onderuit. Eind twaalfde eeuw werd de Jacobskerk gebouwd en bleef Rooms tot Denemarken Luthers werd.
De Roomse macht duurde voort tot het jaar 1536, waarna het Roomse rijk in Denemarken zo’n knak kreeg dat het tot 1953 duurde voordat er weer een Roomse bisschop kwam.
Wat ik ook weet is dat er er gigantisch veel mensen vermoord zijn alleen omdat ze niet tot het “juiste” geloof behoorden.
Dit delen:
Even niet maar nu weer wel
22 juni heb ik voor het laatst een blog gepost. Even totaal geen inspiratie en vooral geen zin terwijl er toch genoeg te beleven was om over te schrijven.
Voorbeeld, de drie weken op een van de mooiste plekjes van Nederland, camping De Rimboe in Lunteren. Je waant je echt in een rimboe. De weg er naartoe is onverhard en vanaf de camping ben je direct in een natura 2000 gebied. Het middelpunt van Nederland en het prachtige Wekeromse zand.
Een dagje met kleinzoon van 4 jaar naar Ouwehands dierenpark. Voor hem de eerste keer en dat is dan wel behoorlijk spannend. Maar wat een héérlijke om nooit te vergeten dag.
De aanleg naast mijn huis van een nieuw station. Drie weken wordt er 24/7 aan gewerkt. Drie weken geen rijdende treinen maar het gemis aan treingeluiden wordt ruimschoots goed gemaakt door de herrie van de bouwwerkzaamheden.
Maar niets van dit alles kon mij er toe zetten er een blog over te schrijven. Het heeft misschien te maken met die nog steeds pijnlijke knie, weinig tot niets gelopen en dat is voor mij echt niet goed. De voeten willen bewegen. Morgen gaan we, mijn lief en ik naar een voor ons nog onbekend eiland, Bornholm. Het is een van de grootste eilanden van Denemarken en heeft de meeste zonuren van het land al zit ik daar nu even niet op te wachten. Het is iets groter dan Texel en ligt ten zuiden van Zweden op zo’n 200 km van Kopenhagen. Wij varen vanaf het eiland Rügen naar Bornholm. Zoals je waarschijnlijk wel zal begrijpen gaat het volgende blog en vlog over dit eiland.
Warme groet en een glimlach.
Dit delen:
Het ommetje
Door de nog steeds aanhoudende pijnen in mijn rechterknie is het lopen van wat langere routes niet echt aan te bevelen. Zelfs de bekende 10.000 stappen is teveel. Maar om nu helemaal niet te lopen is voor mij ook geen optie. Dan blijft het bekende ommetje over. Meestal het zelfde rondje. Dat is een kleine drie kilometer, goed te doen. Zaterdag kwam ik tijdens het rondje op een plek waar het meestal stil is in een festiviteit terecht. Bij de ex Maurits kazerne was er een klein festival aan de gang. Attracties voor kinderen, een mini braderie en kraampjes waar veelal lokale streekproducten uitgestald lagen om te proeven en natuurlijk om van eigenaar te veranderen.
Bij een kraam stonden stoelen en was het behoorlijk druk. Niet alleen met mensen die stonden of zaten te kijken maar ook met een nogal drukke man. Een kookworkshop van Pierre Wind. Wat een entertainer en chaoot is die man. Ik kon het niet nalaten om de kleine camera die ik altijd bij mij heb tevoorschijn te halen en er maar weer eens een vlogje van te maken.
Zo werd het saaie ommetje toch nog leuk.
Dit delen:
Pas op voor de berenklauw
Tijdens een lekker stukje lopen heb ik mijn camera altijd paraat. zo liep ik in de buurt van het middelpunt van Nederland. Het pad dat ik wilde nemen liep dwars door een bos met berenklauwen. Prachtig om te fotograferen maar minder geschikt om doorheen te lopen. Waarom niet? Er zijn drie soorten berenklauwen.
1. Gewone berenklauw
De Gewone berenklauw wordt ongeveer 90 tot 150 centimeter groot. De bladeren van deze variant zijn handvormig, enkelvoudig geveerd en hebben gelobde randen.
2.Reuzenberenklauw
De Reuzenberenklauw lijkt veel op de Gewone berenklauw, maar is veel groter. Deze variant kan tot vier meter hoog worden. De stengels van de Reuzenberenklauw hebben rode vlekken, waarmee ze zich onderscheiden van de Gewone berenklauw. Ook hebben de bladeren een andere vorm: ze zijn dubbel geveerd, ingesneden en hebben gezaagde bladranden.
3. Sosnowsky’s berenklauw
Deze variant komt uit het voormalige Oostblok en heeft daar de lugubere bijnaam ‘Stalin’s Wraak’ gekregen. Tot enkele jaren geleden kwam deze soort überhaupt niet voor in ons land, maar tegenwoordig wordt deze variant steeds meer gezien. Sosnowsky’s berenklauw kan tussen de drie en vijf meter hoog worden en de steel kan een omtrek van wel 12 centimeter bereiken. Behalve het nog grotere formaat verschilt Sosnowsky’s berenklauw nauwelijks van de Reuzenberenklauw.
Wat gebeurt als je ze aanraakt
Bij aanraking met de Gewone berenklauw kunnen de haartjes van de plant voor jeuk en irritatie zorgen, zeker als de plek blootgesteld wordt aan zonlicht. In extremere gevallen ontstaan lichte brandblaren. De eerste tekenen verschijnen vaak pas na 24 uur, wat het lastig kan maken om te weten dat u in aanraking bent geweest met de plant.
Brandblaren en blindheid
De beruchte berenklauwen – vooral de Reuzenberenklauw – veroorzaken veel meer last dan de Gewone berenklauw. De Reuzenberenklauw heeft zeer stijve haren op de stengel. Deze kunnen de huid verwonden en breken daarbij af, waarbij sap vrijkomt. Dit sap kan bij blootstelling aan zonlicht voor jeuk, grote blaren en zelfs voedselvergiftiging zorgen. De blaren ontstaan vooral doordat de huid extreem gevoelig wordt voor zonlicht en daardoor kan verbranden. Bij aanraking met de ogen kan zelfs permanente blindheid ontstaan.
Zo behandel je de huid na aanraking
Als je huid in aanraking is gekomen met een berenklauw, moet je de huid goed wassen met zeep en lauw water. Wees hierbij vooral niet zuinig en spoel overvloedig. Ook moet je de daaropvolgende week de huid beschermen tegen te veel zonlicht.
Als je al last heeft van brandblaren door de combinatie van berenklauw en zonlicht, behandel deze dan als brandwonden: smeer ze in met brandwondenzalf en verbind ze vervolgens.
lopen - koken - camper 