Er zijn boeken die je leest, en er zijn boeken die met je meereizen. De weemoed van de reiziger van Jan Brokken behoort duidelijk tot die laatste groep. Het is een bundel vol ontmoetingen, kunst, muziek, literatuur en plekken die zich vasthechten aan je geheugen — net zoals goede reiservaringen dat doen.

Jan Brokken is één van de meest vertaalde Nederlandse auteurs van dit moment. Zijn werk vond inmiddels zijn weg naar meer dan 25 talen, van het Japans tot het Italiaans, van het Russisch tot het Baskisch. Dat is niet zo vreemd: Brokken schrijft niet alleen met scherpte en kennis, maar vooral met een diep en menselijk mededogen. Hij reist niet om te ontsnappen, maar om te begrijpen.

In De weemoed van de reiziger neemt hij je mee langs veertien locaties, telkens gekoppeld aan een kunstenaar, componist of schrijver. Maar Brokken reist nooit alleen fysiek; hij reist in de geest, door herinneringen, door muziek, door verhalen. Onderweg ontmoet je onder anderen Béla Bartók, Antonín Dvořák en dichter Leo Vroman — mensen die net als Brokken een leven lang onderweg waren, op zoek naar een plek, een klank, een betekenis.

Wat dit boek zo bijzonder maakt, is dat het niet alleen om reizen gaat, maar om innerlijke beweging. Weemoed, verlangen, heimwee en de drang om verder te kijken dan de horizon vormen de rode draad. Je voelt dat Brokken begrijpt dat elke reiziger eigenlijk op zoek is naar zichzelf — of naar dat ene moment dat blijft hangen, zoals het licht in een onbekende straat of een stem in een trein die je nooit meer ziet maar wel onthoudt.

Mijn eigen ontmoeting met Brokken

In gesprek met….

Het lezen van dit boek kreeg voor mij een extra laag tijdens een bijeenkomst waar Jan Brokken zelf sprak. Hij vertelde daar met dezelfde kalme intensiteit die je in zijn boeken terugziet: geen grote gebaren, maar aandacht voor het verhaal, voor de mens achter de reis.

Na afloop signeerde hij mijn exemplaar. Een eenvoudige handeling misschien, maar voor mij voelde het als het vasthouden van een klein stukje van zijn reizende geest, een herinnering die ik meeneem op mijn eigen tochten.

Reizen als spiegel

Als iemand die al jaren onderweg is, soms letterlijk, soms in gedachten, herken ik veel in wat Brokken beschrijft. De weemoed, het verlangen, het zoeken naar betekenis. Reizen is voor mij net zo goed een innerlijk kompas als een route op de kaart. De weemoed van de reiziger past daar naadloos in: een boek dat je niet alleen leest, maar dat met je mee wandelt.