Tragisch Daugavpils

Daugavpils

De tweede stad van Letland is een apart verhaal. Voor 1940 woonden hier 40.000 mensen. 2 derde Letten en 1 derde Russen en Polen. In ‘40 zuiverden de Russen de stad. Intellectuelen en tegenstanders werden getransporteerd naar Siberië. Na ‘41 kwamen de nazi’s en werd de stad voor het grootste deel verwoest. Er woonden veel joden die bijna allemaal uitgeroeid werden. De stad werd platgebombardeerd en toen kwamen de Russen weer. Die bouwden de stad weer op op de specifieke Russische wijze. Nu wonen er maar 15 % Letten en het grootste deel Russen. De taal is dan ook Russisch hier. Na de oorlog kwamen er hier grote fabrieken waar heel veel mensen in erbarmelijke toestand werkten. Een grote tractorfabriek die heel Rusland van tractoren moest voorzien. Er werkten 4000 mensen en 3500 mensen werkten aan de reparaties van locomotieven. Na de onafhankelijkheid in de jaren ‘90 stopte ook de

productie van deze fabrieken. Ze moesten sluiten en de werkeloosheid was enorm. Ook nu nog is de werkloosheid bijzonder hoog.

Ik vind het een deprimerende stad. Het begint al bij binnenkomst. Aan de linkerkant een enorm oud grauw gevangenis complex. De straten zijn grauw en veel gebouwen staan leeg te verloederen. Maar er komt langzamerhand wel verbetering. Er worden veel gebouwen gerenoveerd. De woonkazernes krijgen een kleurtje en overal wordt nieuwe riolering gelegd.

Mark Rothko

We staan geparkeerd in de Citadel. Dit gigantische verdedigingswerk is gebouwd door de Russen en na een bouwtijd van zo’n honderd jaar in 1841 gereed gekomen. De dam om deze citadel is 7 km lang. In Wereldoorlog 2 confisqueerden de nazi’s de citadel en in een deel ervan kwam een groot concentratiekamp het beruchte Stalag 340. Bijna alle joden die in Daugavpils woonden zijn er omgebracht.

Een groot deel van de gebouwen in de citadel zijn nu gerenoveerd en in een ervan is een museum met als grote trekker Mark Rothko. Geboren in Daugavpils als Markus Rotkkwitz. Zijn vader een apotheker zag de bui hangen en het gezin emigreerde naar Amerika, Markus was toen 10 jaar. Hij werd een beroemd kunstschilder. De laatste jaren van zijn leven werden zijn werken steeds somberder en in 1970 maakte hij een einde aan zijn leven.

Wij gaan dat werk bekijken in het museum. Bij de kassa wordt gevraagd of we alles willen zien of alleen de collectie van Rothko. We hebben zilveruitjes korting en voor 4 euro kunnen we alles bekijken, we zijn er nu toch.

Bij de ingang krijgen we een stempeltje op ons entree bewijs en mogen we naar binnen. In het eerste gedeelte zijn projecties van gedigitaliseerde werken van de kunstenaar te zien en een projectie van hoe het geweest moet zijn toen hij hier woonde. Oude opnames van de stad. We komen bij een deur en daarachter hangen dan de echte kunstwerken van de schilder. We gaan naar binnen en krijgen weer een stempel. In deze zaal hangen vijf van zijn werken. Een vrouw houdt toezicht dat je geen foto’s maakt want dat is verboden. Na een paar minuten heb ik de vijf schilderijen wel bekeken en wil door naar de volgende zaal maar waar ik ook kijk, er is geen volgende zaal. Dit is het. Dit is alles. Goed dat we een compleet arrangement genomen hebben.

De ontmoeting

Na twee dagen Daugavpils is het weer tijd om verder te gaan. Op het programma staat, Vilnius. Weer een grote stad met een verleden. Ons hoofd zit nog vol met alle informatie van Daugavpils en dan nu direct weer naar zo’n stad? Nee gaan we niet doen. We rijden langs een groot meren gebied en daar zal best wel een plaatsje zijn waar we kunnen staan. We zijn vroeg onderweg en het meer dat we hebben uitgekozen is maar anderhalf uur rijden. Op park4night staat een plek bij een zwemgelegenheid. Het ligt pal naast de doorgaande weg, mooie plek maar veel te veel herrie. Dan zien we op nog geen 7 km een soort natuurcamping die 1,50 per dag kost. We rijden er naartoe. De laatste twee km over een karrenspoor in het bos. Laaghangende takken over de weg waar Sprintertje niet onderdoor kan. Mijn lief stapt uit om ze weg te buigen. We rijden over een trapje van boomwortels en deinen van links naar rechts en andersom. Het karrenspoor maakt een bocht en dan is daar de beloning. Tussen lange dennen is het begroeid met gras en mos. Er staan overal houten tafels, vuurplaatsen met een constructie waar je een pan aan kan hangen, houten plee’s en pal aan het meer met het warmste water tot nu toe en lekker snel diep. alle meren waar we hebben gestaan moest je eerst honderd meter lopen tot waar je eindelijk kon zwemmen. Wat is dit een cadeautje.

We zijn niet alleen. Aan een van de tafels zitten vijf vrouwen en een man. Het vuur is aan met erboven hangend een grote zwarte pan. De man komt naar ons toe lopen en blijkt een Duitser te zijn die met een Litouwse getrouwd is. Ze wonen zomers hier en in de winter in Duitsland waar zij dan in de zorg werkt. Hij is 80 en zij 72. De andere vrouwen zijn weduwen of gescheiden. Ze vieren hier het einde van de zomer met elkaar en dat doen ze goed. We worden uitgenodigd erbij te komen zitten en krijgen heerlijke soep uit die grote pot op het vuur, gegrilde kippenpoten, zelf ingemaakte augurken, stokbrood en natuurlijk drank. Bier, grappa en witte wijn. De man rijdt deze vrouwen dus drinkt niet. Met iedere telefoon moeten foto’s gemaakt worden en zo werd het een gezellige boel.